مطالب این صفحه
اختلالات عملکرد کف لگن
اختلال عملکرد کف لگن در واقع عدم توانایی در کنترل عضلات کف لگن بیمار است. کف لگن محل گروهی از عضلات و رباط های منطقه لگن است. کف لگن مانند یک زنجیر برای حمایت از اندام های لگن از جمله مثانه ، راست روده و پروستات عمل می کند. انقباض و آرامش این عضلات امکان می دهد حرکات روده ، دفع ادرار و به ویژه برای زنان ، رابطه جنسی را کنترل کنند. اختلال عملکرد کف لگن بیمار را مجبور به انقباض عضلات می کند. در نتیجه، ممکن است در انجام مدفوع دچار مشکل شوند.در صورت عدم درمان ، اختلال عملکرد کف لگن می تواند منجر به ناراحتی ، آسیب طولانی مدت روده بزرگ یا عفونت شود.
آیا در معرض ابتلا به مشکلات کف لگنی هستید؟
درصورتی که جزء هرکدام از گروه های زیر باشید می توان گفت که در معرض ابتلا به مشکلات لگنی هستید.
بیشتر بخوانید
- زنان باردار یا زنانی که در دوران پس از زایمان به سر می برند.
- زنانی که پیشتر فرزند یا فرزندانی را به دنیا آورده اند.
- زنان یائسه و زنانی که در دوران پس از یائسگی خود هستند.
- زنانی که انواع جراحی زنان انجام داده اند (جراحی هایی مانند هیسترکتومی)
- مردانی جراحی سرطان پروستات انجام داده اند.
- ورزشکاران حرفه ای(افرادی مانند دونده ها، ژیمناست ها)
- اگر یک یا چند مورد از ویژگی های زیر را دارا باشید، احتمال دچار شدن شما به مشکلات لگنی افزایش می یابد:
- به طور منظم وزنه های سنگین بلند می کنید (مثلاً در باشگاه یا به عنوان بخشی از شغل)
- شما اغلب برای تخلیه ی روده ی خود فشار زیادی را متحمل می شوید (یبوست دارید)
- به صورت مزمن سرفه یا عطسه می کنید.
- اضافه وزن دارید یا دارای شاخص توده بدنی بیشتر از 25 هستید.
- ناحیه ی لگنی شما ضربه خورده (مثلاً افتاده اید، یا رادیوتراپی لگن انجام داده اید)
- سابقه ی کمردرد دارید.
اگر در یکی از این گروه ها قرار می گیرید لازم است بدانید که در معرض خطر زیادی برای مشکلات کف لگنی هستید، بنابراین بسیار مهم است که برنامه ورزشی و کاری شما کاملاً ایمن باشد. مراقبت امروز شما از کف لگن، از دچار شدن به مشکلات کف لگنی در آینده پیشگیری می کند.
در ادامه علائم،تشخیص و روند درمانی رایج برای مشکلات کف لگن را بصورت مفصل توضیح خواهیم داد .
علائم و نشانه های رایج داشتن مشکلات مرتبط با کف لگن شامل:
- نشت تصادفی ادرار هنگام ورزش و فعالیت، خندیدن، سرفه یا عطسه
- نیاز فوری برای رفتن به توالت و یا دفع ادرار پیش از رسیدن به توالت
- نیاز مکرر برای رفتن به توالت
- دشواری در خالی کردن مثانه یا روده
- دفع تصادفی و غیرارادی مدفوع یا باد معده
- افتادگی (در زنان ممکن است به صورت برآمدگی در واژن، احساس سنگینی یا ناراحتی، احساس کشیدگی، جا به جایی یا افتادگی احساس شود. در مردان ممکن است به صورت برآمدگی بیرون زده از رکتوم یا راست روده، احساس کاذب نیاز به دفع مدفوع)
بیشتر بخوانید
دردهای لگنی به طور معمول با چه نشانه های دیگری همراه اند؟
- درد به هنگام داشتن مقاربت جنسی
- احساس ضعیف شدن و یا از دست دادن کنترل مثانه در طول برقراری رابطه ی جنسی
- انواع اختلالات کف لگن
- انسداد دفع
وظیفه اصلی روده بیرون دادن مدفوع می باشد. هنگامی که این اختلال به وجود می آید، روده برای دفع مدفوع با مشکل روبرو می شود. در این گونه بیماری مدفوع به قسمت انتهایی روده می رسد، ولی برای دفع آن با مشکل بزرگی روبه رو می شود. کسانی که به این بیماری مبتلا شده اند، هنگام تخلیه مدفوع احساس دفع نیمه دارند، به طوری که حس می کنند بقیه مدفوع در داخل روده باقی مانده است. اختلال انسداد روده توسط عارضه هایی مانند: افتادگی ارگان های کف لگن، رحم، مثانه و روده به وجود می آیند.
افتادگی ارگان های کف لگن
اجزای کف لگن از عضلات، لیگامان ها و ارگان هایی مثل رکتوم، واژن و مثانه تشکیل شده است. هنگامی که بانوان زایمان می کنند و یا اینکه سن آنها افزایش پیدا می کند، عناصر کف لگن کشیده می شوند که نشانه های این گونه اختلالات بی اختیاری ادرار، دفع ناقص مدفوع و احساس فشار در ناحیه لگن می باشد. در کل باید بگوییم این افتادگی ها به چند درجه تقسیم می شوند. افتادگی های خفیف که در قسمت رحم، مثانه و روده بزرگ هستند، اگر از واژن یا مقعد بیرون نیایند با فیزیوتراپی و یا بیوفیدبک به راحتی درمان می شوند.
یبوست عملکردی، دفع دیسینرژیک یا انقباض متناقض عضله پوبورکتالیس
حدود یازده درصد افراد جامعه به یبوست مبتلا هستند که بیش از نیمی از بیماران به دفع سینرژیک مبتلا شده اند. عضله پوبورکتالیس مثل یک قلاب به دور انتهایی روده بزرگ بسته شده است. این عضله قسمتی از کنترل دفع مدفوع را به عهده دارد. هنگامی که عمل دفع می خواهد انجام گیرد این عضله باید شل باشد تا روده بتواند به حرکات خود ادامه دهد. اگر این عضله نتواند وظیفه خود را انجام دهد و دچار سفتی شود، وقتی فرد در حال تخلیه مدفوع می باشد، احساس می کند بقیه مدفوع هنوز داخل روده ها باقی مانده است.
درد دنبالچه
نام دیگر دنبالچه، کوکسیس می باشد. این استخوان کوچک به قسمت انتهایی ستون فقرات متصل شده است. هنگامی که فرد مدت زمان طولانی می نشیند، این استخوان با درد زیادی همراه می شود و در مواقعی که بیمار در حال دفع مدفوع می باشد، درد این قسمت شدیدتر می شود.
سندروم اسپاسم عضلات کف لگن
در بیشتر مواقع اسپاسم های عضلات کف لگن بدون هیچ دلیلی رخ می دهند و گاهی ممکن است بعد از حرکات روده این اسپاسم ها به وجود آیند. در بیشتر مواقع بیماران برای مدت طولانی فشارهای خفیفی را در انتهای روده خود احساس می کنند که ممکن است این گونه علائم در هنگام نشستن و یا دراز کشیدن های طولانی بیشتر شود. لازم به ذکر است که بدانید اسپاسم های کف لگن در خانم ها بیشتر دیده می شود.
تشخیص اختلال عملکرد عضلات کف لگن
تشخیص، پزشک سابقه پزشکی بیمار را بررسی می کند و علائم را مشاهده می کند. پس از مشاوره اولیه، پزشک ارزیابی فیزیکی برای بررسی اسپاسم عضلات یا گره را انجام می دهد. آنها همچنین ضعف عضلانی را بررسی می کنند. برای بررسی کنترل عضلات لگن و انقباضات عضله لگن، پزشک ممکن است با قرار دادن یک پرینومتر یک دستگاه کوچک و حسگر در راست روده یا واژن شما یک معاینه داخلی انجام دهد.
یک گزینه هم شامل قرار دادن الکترودها بر روی پروینوم، ناحیه بین کیسه بیضه و مقعد یا واژن و مقعد است، تا مشخص شود که آیا بیمار می تواند عضلات لگن را منقبض کرده و شل کند.
روش های درمان ضعف عضلات کف لگن
برای این که اختلالات کف لگن خود را درمان کنید به چند تیم تخصصی مانند: متخصص ارولوژی، متخصص زنان و زایمان، روانپزشک، فیزیوتراپییست، جراح کولورکتال و متخصص تغذیه نیاز دارید. هر کدام از این متخصصان می توانند نقش بسیار مهمی در روند بهبود درمان شما داشته باشند به طور مثال: شما می توانید با فیزیوتراپی دردهای خود را کاهش دهید و همچنین عملکرد عضله های خود را بهبود بخشید و از ناتوانی جسم خود پیشگیری کنید. در زیر شما را با چند نوع درمان آشنا می کنیم:
تحریک الکتریکی
کسانی که به بیماری ضعف لگن و اختلالات کف لگن مبتلا شده اند، می توانند با جریان های الکتریکی عملکرد عضلات خود را به روند طبیعی برگردانند. امواج های الکتریکی می توانند عضلات کف لگن را منقبض کرده و به سلامتی بیمار کمک کنند.
بیشتر بخوانید
لیزر درمانی
با استفاده از لیزر کم توان می توانید درد و التهاب و یا حتی عفونت خود را درمان کنید.
بیوفیدبک
توسط این دستگاه بیماران می توانند در کلینیک فیزیوتراپی فعالیت های جسمانی و روانی خود را به صورت مناسب بهبود بخشند. به منظور انجام این روش پزشکان می توانند پاسخ های فیزیولوژیکی افراد را برای درمان اختلالات مورد استفاده قرار دهند. پزشکان می توانند از سه روش بیوفیدبک اختلالات عملکردی عضلات کف لگن را درمان کنند که این روش ها شامل بیوفیدبک الکترومیوگرافی، مانومتریک و اولتراسونیک می باشد.
تکنیک های دستی، از جمله رهاسازی میوفاشیال، درمان کرانیوساکرال، دست کاری احشایی، رهاسازی نقطه ماشه ای و تحرک مفصل
علاوه بر موارد بالا رعایت کردن رژیم غذایی مناسب و تمرینات ورزشی متناسب با مشکل بسیار حائز اهمیت است.سعی کنید در برنامه غذایی خود فیبر و مایعات را اضافه کنید، این گونه رژیم های غذایی کمک می کنند حرکات روده طبیعی شود.
تمرینات ورزشی برای تقویت عضلات کف لگن
نکات مهم در انجام تمرینات ورزشی
- در حین انجام تمرینات به هیچ عنوان نفس خود را حبس نکنید.
- گاهی امکان دارد به جای این که عضلات خود را منقبض کنید و بالا بیاورید، به سمت پایین فشار دهید این کار آسیب زیادی بر بدن وارد می کند.
- در حین انجام تمرینات عضلات ران شکم و باسن خود را سفت نکنید.
- پاها را به یکدیگر فشار ندهید.
- برای این که بتوانید از این ورزش ها نتیجه مطلوبی کسب کنید، حداقل باید ۱۵ هفته این تمرینات را ادامه دهید.
- هنگامی که بهبودی حاصل شد به هیچ عنوان تمرینات را قطع نکنید. این تمرینات باید به عادات روزانه تبدیل شوند.
تمرین۱
تمرین۱
با قرار دادن یک دست روی زانو یا حرکت پا روی یک توپ ورزشی پاهای خود را به نوبت کشش دهید.
زانوهای خود را بهم چسبانده و کف پای خود را روی یک توپ قرار بدهید.
تمرین2
تمرین2
حرکت شنا روی دیوار تمرین مناسب دیگری است که می توانید انجام بدهید.
حرکت پُل با توپ ( پا یا کمر خود خود را روی توپ قرار داده همچنین می توانید یکی از پاهای خود را بالا ببرید).
تمرین3
تمرین3
روی یک توپ ورزشی نشسته و یک پای خود را بالا ببرید.
تمرینات کگل
تمرین۱
تمرین۱
روی زمین به پشت دراز بکشید. توجه داشته باشید تا عضلات شکم یا باسن منقبض نباشند. دست هایتان کنارتان و زانوها به صورت خمیده و بالا قرار گیرند. در این حالت سر باید روی زمین قرار گرفته باشد. در این تمرین فقط عضلات کف لگن باید منقبض شوند و از انقباض عضلات دیگر خودداری کنید. تمرکز در این تمرین جز یکی از نکات بسیار مهم است.
تمرین2
تمرین2
نوع دیگری از تمرینات کگل به این صورت است که عضلات باسن را منقبض کرده و پاها را به سمت بالا و داخل بکشید. می توانید به مدت 5 ثانیه در این وضعیت بمانید و مجدد رها کنید. این کار را باید پشت سر هم انجام دهید.
تمرین3
تمرین3
پس اینکه تمرین 1 و 2 را انجام دادید می توانید این تمرین را روی دست ها و زانوهای خود انجام دهید. کمر در این وضعیت باید صاف باشد و دست ها و زانو ها به عرض شانه باز باشد. در این وضعیت عضلات باید مرتبا منقبض شده و آزاد شود. این حرکت باید 10 مرتبه در طول روز چندبار انجام شود.
بیشتر بخوانید
اگر مرتباً تمرینات کگل را انجام دهید، می توانید حدوداً در طی چند هفته تا چند ماه نتیجه تمرینات خود را حس کنید. باید توجه داشته باشید که این تمرینات را نباید متوقف کنید و به طور مکرر و مرتب انجام دهید و تمرین کنید تا عضلات کاملا تقویت شده و شکل خودشان را حفظ کنند. در صورت متوقف کردن این تمرینات موجب می شود ماه ها بعد دوباره دچار مشکلات گذشته شوید. البته ایجاد نتایج مثبت در همه افراد یکسان نیست برخی از افراد زودتر و برخی از افراد دیرتر به نتیجه مطلوب خود می رسند.
سخن آخر در مورد ضعف عضلات کف لگن
اگر نشانه هایی از ضعف عضلات کف لگن دارید، خوشبختانه گزینه های درمانی نسبتا زیادی برای شما وجود دارد. اکثر متخصصان توصیه می کنند که برای تقویت عضلات کف لگن به یک فیزیوتراپیست کف لگن مراجعه کنید. فیزیوتراپ تمریناتی را به شما آموزش می دهد. با انجام منظم این تمرینات می توانید عضلات کف لگن خود را کاملا تقویت کنید.
مطالب مرتبط