شکستگی توانبخشی در مچ دست
درمان شکستگی مچ دست برای بازگشت مجدد فرد به زندگی طبیعی و ضروری استاندام فوقانی که شامل دست، مچ، آرنج، شانه و کتف می شوداین اعضا در انجام فعالیت های روزمره زندگی مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن، نوشتن، گرفتن و دستکاری اشیاء نقش بسیار مهمی داردبنابراین شکستگی مچ می تواند بر فعالیت های روزمره فرد و عملکرد شغلی وی تاثیر فراوانی بگذاردشکستگی های مچ از آسیب های رایجی هستند که وقتی فرد روی زمین می افتد طبیعی است که دستش را روی زمین بگذارد تا از آسیب های جدی صورت و بدن جلوگیری کندنیرویی که هنگام افتادن به دست وارد می شود، چند برابر وزن بدن استدرمان شکستگی مچ دست برای بهبود عملکرد دست و جلوگیری از افتادن مجدد فرد ضروری است.
عوامل خطر رایج شکستگی مچ دست
حفاظ قرار دادن دست برای جلوگیری از افتادن، رایج‌ترین علت شکستگی مچ دست استدر صورت موارد زیر، به احتمال بیشتری در معرض خطر شکستگی زند زبرین قرار دارید
- اگر پوکی استخوان دارید، بیماری که استخوان‌های شما را تضعیف میکند.
- اگر سالمند هستید.
- دارای توده عضلانی کم یا قدرت عضلانی ضعیف هستید، یا چابکی ندارید و تعادل تان ضعیف است (این شرایط باعث می‌شود که بیشتر مستعد افتادن و زمین خوردن باشید).
- رفتن یا انجام فعالیت‌های دیگر روی برف یا یخ یا انجام فعالیت‌هایی که نیاز به حرکت بسیار زیادی رو به جلو دارند مانند اسکیت روی خط و اسکی.
- عدم دريافت کافی کلسيم يا ويتامين D
علائم شکستگی مچ دست
- علائم شکستگی مچ دست ممکن است شامل موارد زیر باشند
- درد، التهاب و تورم، کبودی و حساسیت نسبت به لمس ناحیه که درست پس از حادثه ایجاد می شود.
- احساس درد به هنگام دست زدن به ناحیه ی آسیب دیده
- درد و یا تورم شدید که شما را در استفاده از مچ خود ناتوان کنند
- ناحیه ای در مچ و یا دست که سرد، رنگ پریده و یا بی حس شده باشد
- تغییر در شکل و ساختمان کلی مچ
تشخیص
پزشک شما در مورد علائم ایجاد شده و چگونگی به وجود آمدن آسیب، سوالاتی را از شما خواهد پرسیداو همچنین شما را معاینه کرده و ممکن است آزمایشاتی از قبیل آزمایشات زیر را برای شما تجویز کند
- عکس برداری از مچ به وسیله ی اشعه ی ایکس
- سی تی اسکن، که به کمک اشعه ی ایکس و یک رایانه، تصاویر دقیق و با جزئیات بالایی را از استخوان ها ارائه می دهد
- ام آر آی (MRI)، که در آن از یک میدان مغناطیسی قدرتمند و امواج رادیویی به منظور ارائه ی تصاویر دقیق از استخوان ها، استفاده می شود.
روش های درمان
اگر دو طرف شکستگی از جای خود خارج شده و به درستی در رو به روی یکدیگر قرار نداشته باشند، پزشک می بایست ابتدا آن ها را به محل خود باز گرداند (به این عمل جا انداختن شکستگی می گویند)بسته به میزان درد و تورم ایجاد شده در فرد، ممکن است قبل از انجام این عمل، به شل کننده های عضلانی، دارو های مسکن و بی حسی و یا حتی بیهوشی عمومی نیاز باشد.
1-عدم تحرک
به منظور بهبودی صحیح یک شکستگی در دست و یا مچ شما، بسیار ضروری است که آن استخوان تا مدتی در یک محل ثابت نگه داشته شده و کاملا بی حرکت باشدبدین منظور، می توان از شکسته بند و یا گچ گرفتن استفاده کرد.
2-دارو درمانی
به منظور کاهش درد مچ دست ، پزشک شما ممکن است دارو های مسکن درد بدون نیاز به نسخه از قبیل استامینوفن، ایبوپروفن و یا ناپروکسن سدیم را توصیه کنداگر درد شما بسیار شدید باشد، ممکن است به استفاده از دارو های مخدر نیاز پیدا کنید؛ مانند کدئین.
3-فیزیوتراپی و کاردرمانی
پس از باز کردن گچ شکستگی مچ دست، شما به احتمال زیاد به انجام تمرینات کاردرمانی و یا فیزیوتراپی به منظور باز گرداندن تحرک و کاهش خشکی در مچ و دست خود نیاز خواهید داشتکاردرمانی می تواند کمک زیادی بکند، ولی همچنین ممکن است تا چندین ماه و یا حتی بیشتر از چند ماه برای بهبودی کامل آسیب های شدید زمان نیاز داشته باشد.
4-روند درمان فیزیوتراپی
درمان‌های فیزیوتراپی که برای کاهش درد و توانبخشی مچ دست به کار می‌روند عبارتند از
5-لیزر درمانی سطح پایین
در طول این فرآیند، طول موج‌های مختلف و خروجی‌های نور کم توان به طور مستقیم به ناحیه مورد نظر اعمال می‌شوندسپس بافت بدن نور را جذب می‌کندنور قرمز و نزدیک مادون قرمز یک واکنش ایجاد میکند و سلول‌های آسیب دیده با یک واکنش فیزیولوژیکی پاسخ می‌دهند که باعث احیای بافت می‌شوداگرچه لمس دستگاه لیزر با پوست خود را احساس می‌کنید، این روش بدون درد و غیر تهاجمی استاستفاده اصلی لیزر سرد، ترمیم بافت و تسکین درد و التهاب است.
6-درمان اولتراسوند
این امواج از اندام‌ها، عضلات و بافت‌های شما بیرون می‌آیندامواج اولتراسوند می‌تواند در موارد زیر به شما کمک کنند
- تسکین درد
- رفع التهاب آرام
- ترغیب بهبودی در بافت
یک چیز مشخص است اولتراسوند می‌تواند حرارت را در بافت‌های عمقی تولید کنداین مسئله ممکن است مزایایی داشته باشدبه عنوان مثال، ممکن است
- یک اثر ماساژ داخلی داشته باشد.
- به افزایش گردش خون کمک کند.
- بهبودی را ترغیب نماید.
- TENS برای کنترل درد
7-شاک ویو
شاک ویو موجب افزایش سریع گردش خون در ناحیه هدف می‌شود و بافت فیبری اسکار را که در طول زمان، به ویژه در شرایط مزمن ایجاد شده است، می‌شکندتجزیه بافت اسکار، نکته کلیدی است که باعث می‌شود شاک ویو بسیار موثر باشدبر خلاف بافت کشیده طبیعی، بافت اسکار غیر الاستیک است و از حرکت و عملکرد طبیعی جلوگیری میکند و بنابراین سبب تضعیف بافت سالم اطراف آن می‌شود و اغلب موجب آسیب و درد بیشتری می‌گرددبا افزایش گردش خون و شکستن بافت اسکار، درمان با شاک ویو، بازسازی سلول را تحریک میکند و بهبودی طبیعی را تسریع می‌نماید و سبب کاهش درد سریع می‌شودسپس عملکرد طبیعی می‌تواند بازگردانده شود.
8-روند درمان کاردرمانی
اولین جلسه کاردرمانی، ممکن است بلافاصله بعد از جراحی یا خارج کردن گچ از دست باشدتعیین زمان شروع مداخلات کاردرمانی بر عهده پزشک ارتوپد مربوطه است که کاردرمانگر جهت درمان شکستگی مچ دست ابتدا ارزیابی هایی را انجام می دهد.
ارزیابی های کاردرمانی
- کاردرمانگر در درمان شکستگی مچ دست ، مسائل پزشکی را مرور می کند تا دریابد که محل های شکستگی کجا بوده و فرد تحت چه نوع درمان پزشکی قرار گرفته است.
- نتایح تست ها (ام آر آی، رادیولوژی و سی تی اسکن) را بررسی می کند تا دریابد که شکستگی مچ در حال بهبود است، بهبود یافته است یا بهبود کمتر از حد انتظار بوده است.
- از فرد می پرسد که پزشک چه نوع دامنه حرکتی را برایش در نظر گرفته است که شامل موارد زیر است
- دامنه حرکتی فعال (بدون نیاز به کمک و توسط خود شخص).
- دامنه حرکتی کمکی فعال ( حرکت به مقداری کمک جهت تکمیل دامنه نیاز دارد).
- دامنه حرکتی غیر فعال (حرکت کاملا توسط کاردرمانگر انجام می شود).
- کاردرمانگر مشخص میکند که اهداف فرد برای بازگشت به فعالیت ها و سرگرمی هایش در درمان شکستگی مچ دست چیست مانند نواختن پیانو، برگشت به زمین تنیس، بافندگی یا موارد دیگری که به انعطاف پذیری، قدرت و مهارت های حرکتی ظریف نیاز دارد.
- اگر هر گونه بی حسی یا گزگز وجود دارد، وضعیت حسی فرد باید مورد ارزیابی قرار گیرد.
خلاصه ایی از روند کلی درمان توسط درمانگر
مرحله بی حرکتی.
کاردرمانگر در این مرحله ورم را در فرد ارزیابی می کند و با استفاده از ماساژ درمانی، به بهبود آن و گردش خون بهتر کمک می کندهمچنین هرگونه تورم و فشردگی را ارزیابی و مدیریت می کند.
کاردرمانی به فرد کمک می کند تا تعدادی از فعالیت های سبک و راحت زندگی روزمره را انجام دهد.
مرحله تحرک و موبیلیزاسیون
نقش های کاردرمانگر در این مرحله عبارتند از
- کاردرمانگر این بار تمرینات را پیشرفته تر می کندابتدا تمرینات دامنه حرکتی فعال، سپس دامنه حرکتی کمکی فعال و به دنبال آن دامنه حرکتی غیر فعال را انجام می دهددر نهایت تمرینات قدرتی را با فرد انجام خواهد داد.
- کاردرمانگر به فرد کمک می کند تا تمرینات دامنه حرکتی فعال را برای دست و بهبود قدرت انجام دهد.
- کاردرمانگر به مدیریت تورم ادامه می دهد و به بهبود آن کمک می کند.
- کاردرمانگر به فرد کمک می کند تا عملکرد های سبک و فعالیت های هدفمند را کم کم از سر بگیرد و به تدریج بتواند فعالیت های روزمره زندگی را در خانه و محیط مورد نظرش انجام دهد و کم کم فعالیت های شغلی را نیز از سر بگیرد.
- و بطور خلاصه کاردرمانگر با کنترل ورم و درد در ناحیه ی آسیب دیده سعی بر برگرداندن فعالیت های روزمره زندگی بدون محدویت دارد و تمامی این روند درمانی را با تکنیک های درمانی طبق برنامه ی درمانی هر بیمار انجام می شود.
- تمرینات در شکستگی مچ دست بسته به زمان گذشته شده از شکستگی داده می شود اگر این تمرینات زیر نظر کاردرمانگر انجام نشود دارای خطراتی است.به این منظور به بیماران برای کاهش محدودیت حرکتی و این خطرات توصیه می شود حتما زیر نظر کاردرمانگر تمرینات را انجام دهند.
9-جراحی و دیگر روش های درمانی
در صورتی که روش های بدون جراحی مانند عدم تحرک پاسخ گو نباشند، ممکن است فرد نیازمند جراحی بوده و لازم باشد که برای حفظ موقعیت صحیح استخوان ها در طول بهبودی، از پیچ و پلاک کردن آن ها و یا پیوند استخوان استفاده شوداین روش های درمانی نیازمند جراحی، در صورتی لازم خواهند بود که شما یکی از موارد زیر را داشته باشید
- شکستگی های متعدد
- شکستگی جا به جا شده و یا بی ثبات
- تکه های شل شده ی استخوان که ممکن است وارد یک مفصل شوند
- آسیب به رباط های مجاور
- شکستگی هایی که به داخل مفصل نیز وارد شده اند
- شکستگی هایی که در اثر حوادث شدید ایجاد شده اند.
در برخی موارد، جراح به کمک کار گذاری وسایلی در خارج از بدن، می تواند استخوان شکسته را بدون تحرک نگاه دارداین وسایل از یک قاب فلزی و دو یا چند پیچ تشکیل شده اند که از یک طرف شکستگی و از طریق پوست وارد استخوان شده و آن را ثابت نگه می دارند.